Sosyal Sorumluluk ve Uygunluk

SOSYAL POLİTİKA

KAPSAM

Aşağıdaki sosyal kriterler, işçilerin istihdam edildiği tüm tekstil işleme, imalat ve ticaret aşamaları için geçerlidir. Aynı ilkeler ve gereklilikler, spesifik yapısı göz önünde bulundurularak ve kısıtlı doğrudan takip ve garanti imkanlarının farkında olarak bu Standart ile tarla seviyesinde de geçerlidir.

Aşağıdaki spesifik kriterlerin yeterli ve uygun şekilde uygulanması ve değerlendirilmesi için OECD, Birleşmiş Milletler İş Hayatı ve İnsan Haklarına İlişkin Rehber İlkeleri (UNGPs-United Nations Guiding Principles on Business and Human Rights) ve Uluslararası Çalışma Örgütünün (ILO – International Labour Organisation) ilgili Uluslararası İş Sözleşmelerine (International Labour Conventiones) riayet edilecektir.

Belgelendirme Kurumlarının denetim ve incelemelerini gerçekleştirirlerken Risk Değerlendirmelerinde yerel ve ulusal şartları incelemeleri, özümsemeleri ve göz önünde bulundurmaları beklenmektedir.

Sertifikalı Kuruluşlar uygun araçlar kullanmak sureti ile kendi iş güçleri dahilinde GOTS sosyal kriterleri konusunda farkındalık yaratacaklardır.

1.1                            İSTİHDAM ÖZGÜRCE SEÇİLİR

3.2.1                        Kölelik, borç karşılığı işçilik, kaçak veya ödünç işçilik yok.

3.2.2                        Zorla ve cebri çalıştırma yapılmayacak.

3.2.3                        Çalışanların ‘depozito’ veya kimlik belgelerini işverenlerine vermemeleri gerekmektedir. Çalışanlar, karşılıklı mutabık kalınan ve iş akdinde belirtilen ihbar süresi sonrasından işi bırakmakta serbesttirler.

3.2.4                        Çalışanların işe girmek için ödeme yapmaması gerekmektedir.

3.2.5                        Çalışanlar fabrikanın sağladığı konaklama yeri (lojman, pansiyon, vb.) veya ulaşım aracını kullanmaya zorlanamaz

1.2                            ÖRGÜTLENME ÖZGÜRLÜĞÜ VE TOPLU SÖZLEŞME HAKKI

3.3.1.        Örgütlenme özgürlüğü ve toplu sözleşme hakkına saygı gösterilir.

3.3.2                        Çalışanlar, ayrım yapılmaksızın, kendi seçecekleri sendikalarına katılma veya sendikaları kurma ve toplu sözleşme yapma hakkına sahiptirler.

3.3.3                        İşveren sendikal faaliyetlere ve bunların organizasyonel aktivitelerine açık ve destekleyici bir tavır sergiler ve bu faaliyetleri kösteklemez, engellemez veya bunlara müdahale etmez veya bu faaliyetleri gözetlemez/denetlemez.

3.3.4                        İşçi temsilcileri, tehdit, ayrımcılık veya misilleme korkusu olmaksızın temsilcilik faaliyetlerini işyerinde yürütme hakkına sahiptir. İşverenler, sendika üyeliği veya faaliyetleri sebebi ile çalışanlarını tehdit etmez, ayrımcılık yapmaz.

3.3.5                        Toplu iş sözleşmelerine riayet edilecektir.

3.3.6                        Çalışanların toplu iş sözleşmesi yapma haklarını gösterin/sergileyin (örneğin bir ilan tahtası üzerinde) ve bildirin (örneğin iş akitlerinde).

3.3.7                        İşyerinde herhangi bir iş sendikası olmaması halinde işveren, çalışanların temsilci seçmeleri için zaman ve kaynak esirgemeyecektir. Seçilen temsilciler çalışanlara ve işverenlerin temsilcilerine düzenli bir şekilde ulaşabilecektir.

3.3.8                        Her bir çalışan kategorisi, ilgili çalışan kategorisinin seçilen temsilci(ler)i tarafından temsil edilebilecektir.

3.3.9                        Kanun kapsamında örgütlenme ve toplu iş sözleşmesi hakkının kısıtlanması durumunda işveren bağımsız ve serbest örgütlenme ve toplu iş sözleşmesine yönelik benzer araçların gelişimine olanak sağlar, engel olmaz ve çalışanlarının firmanın ilgili konularda diyalog kuracağı kendi temsilcilerini özgürce seçmelerine izin verir.

1.3                            ÇOCUK İŞÇİ ÇALIŞTIRILMAYACAK

3.4.1.        Çocuk işçi, cinsiyete bakılmaksızın çalıştırılmayacaktır.

3.3.2         18 yaş altı genç işçiler (asgari çalışma yaşı ile 18 yaş arası) geceleri veya tehlikeli şartlarda istihdam ettirilmeyecektir.

3.4.3         Genç işçiler günde 8 saatten fazla veya genç işçilere yönelik yasal sınırın üzerinde (hangisi daha düşükse) çalıştırılamaz. Fazla mesai yasak olup, Kesintisiz 12 saatlik dinlenme süresinin yanı sıra teamüli günlerde haftalık istirahat sağlanacaktır.

3.4.4.    “Çocuk” ve “çocuk işçi” terimlerinin yorumlamasını içeren bu politikalar ve prosedürler en azından ilgili ILO sözleşmelerinin C138 ve C182 hükümlerine veya ulusal/yerel kanunlara (hangisi daha fazla koruma sağlıyorsa) uyacaktır.

1.4                            AYRIMCILIK YAPILMAZ

3.5.1.        İşe alma, tazminat, ücret, eğitime erişim, terfi, iş akdinin feshi, emeklilik veya fazla mesai hakkı gibi hususlarda ırk, sosyal sınıf, etnik veya ulusal köken, din, yaş, engellilik, cinsiyet, medeni hal, hamilelik, cinsel yönelim, sendika üyeliği, siyasi bağlantı ve ya siyasi üyelik, sosyal geçmiş veya ayrımcılığa sebep olabilecek başka herhangi bir duruma dayalı ayrımcılık yapılmaz. Özellikle, çalışanlar yukarıda sayılanların herhangi birisi üzerinden taciz edilmeyecek veya cezalandırılmayacaktır.

1.5                            İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ (İSG)

3.6.1                        Çalışma şartları güvenli ve hijyeniktir.

3.6.2                        Sektör ve her türlü spesifik riskler/tehlikeler hususunda genel ve yaygın bilgiler göz önünde bulundurulmak sureti ile güvenli ve hijyenik bir çalışma ortamı sağlanacaktır. Genç işçiler, yeni anne olmuş veya anne olmayı bekleyen kadınlar ve engelliler gibi, ama bunlarla sınırlı olmayan, savunmasız bireyler özel olarak korunacaklardır.

3.6.3                        Çalışanlara (evden çalışanlar dahil), herhangi bir ücret alınmaksızın uygun kişisel koruyucu donanım temin edilecek olup bunların gerekli durumlarda kullanıldığından emin olunacaktır. Çalışma ortamına özgü tehlikelerin sebeplerini makul surette yapılabildiği kadarı ile minimize etmek sureti ile işten kaynaklı, işle ilgili veya iş sırasında kazaları veya sağlığa zararlı unsurları engellemek için yeterli ve uygun adımlar atılacaktır.

3.6.4                        Firmalar yeterli ve uygun mesleki tıbbi yardımı ve ilgili tesisleri sağlayacaklardır.

3.6.5                        Sistemler, çalışanların sağlık ve güvenliğine potansiyel tehditleri tespit edecek, değerlendirecek, engelleyecek ve bunlara karşılık verecek şekilde olacaktır. Çalışanların işle ilgili veya iş sırasında kaza yapmalarını, yaralanmalarını veya hastalanmalarını engellemek için etkili önlemler alınacaktır.

3.6.6                        Kullanılan tüm kimyasal maddeler ve preparatlar için ilgili Güvenlik Bilgi Formu (SDS) sağlanacak ve bu kimyasal maddelerin elleçlenmesi ve depolanmasına yönelik uygun sağlık ve güvenlik önlemlerinin uygulanması sağlanacaktır.

3.6.7                        Firmalar, kullandıkları ekipman ve binaların (varsa, işçilerin yatakhaneleri dahil) sağlamlığı ve güvenliğini sağlamak ve öngörülebilir her türlü acil duruma/tehlikeye karşı korumak için kendi etki alanları dahilinde uygun her türlü tedbiri alacaklardır. Herhangi bir mutlak/yakın tehlike durumunda çalışanlar izin almaksızın yerleşkeyi terk edebileceklerdir.

3.6.8                        Sektör ve her türlü spesifik tehlikeler ve konuya/ülkeye özel riskler hususunda genel ve yaygın bilgiler göz önünde bulundurulmak sureti ile güvenli ve hijyenik bir çalışma ortamı sağlanacaktır.

3.6.9                        Çalışanlar, yangın önleme ve tahliye tatbikatları da dahil olmak üzere düzenli ve kayıtlı sağlık ve güvenlik eğitimleri alacak olup, bu eğitimler yeni veya başka bölüme atanan çalışanlar için tekrar edilecektir.

3.6.10                   İşverenler yerel dil ve çalışanlarının konuştuğu dil(ler)de eğitim verecek ve güvenlik işaretleri temin edecektir.

3.6.11                   İşçiler (evden çalışanlar dahil) ve personel, yangın önleme ve tahliye tatbikatları da dahil olmak üzere düzenli ve kayıtlı sağlık ve güvenlik eğitimleri (ilgili olan) alacak olup, bu eğitimler yeni veya başka bölüme atanan çalışanlar için tekrar edilecektir.

3.6.12                   Tesiste evden çalışanlar olması halinde, bu evden çalışanlara, tesiste çalışanlarla eşit korunma seviyesi sağlanması için etkin önlemleri alacaktır.

3.6.13                   Fonksiyonel temiz umumi tuvaletlere ve ücretsiz içme suyuna ve uygun görüldüğünde dinlenme alanlarına, gıda tüketim alanlarına ve hijyenik gıda depolama yerlerine erişim sağlanacak ve makul olmayan nedenlerle kısıtlama yapılmayacaktır.

3.6.14                   Yatakhane (sağlanıyorsa) temiz ve güvenli olacak ve işçilerin temel ihtiyaçlarını karşılayacaktır.

3.6.15                   İşveren, üst düzey bir yönetim temsilcisine sağlık ve güvenlik için sorumluluk verecektir.

1.6                            TACİZ VE ŞİDDET YOK

3.7.1                        İşverenler, iş yerinde taciz, zorbalık ve şiddet içermeyen bir ortamın geliştirilmesi için sosyal uygunluk politikalarında (bkz. Bölüm 3.2) taahhütte bulunacaklardır.

İşyerinde cinsel taciz, cinsel şiddet ve cinsiyete dayalı şiddete, cinsiyete bakılmaksızın izin verilmez.

3.7.2                        Kadına fiziksel, cinsel veya psikolojik zarar veya acı ile sonuçlanan veya sonuçlanması muhtemel her türlü cinsiyete dayalı şiddet (bu eylemlerle tehdit etmek dahil), baskı, zorlama veya keyfi özgürlük kısıtlaması (ister aleni olarak ister özel hayatta) yasaktır.

3.7.3                        Fiziksel şiddet/istismar veya ceza, fiziksel şiddetle tehdit etmek, cinsel veya başka türlü taciz ve sözle taciz/sataşma veya diğer gözdağı verme biçimleri yasaklanacaktır.

3.7.4                        Çalışanlara davranışlar saygı ve ciddiyet çerçevesinde olacaktır.

3.7.5                                    İnsan haklarına riayet edilecek ve korunacaktır. İşverenin buna ilişkin bir politika taahhüdü olacaktır.

3.7.6                        Tacizin veya kaba/sert/rencide edici muamelelerin gizli rapor dilmesi yönetim tarafından teşvik edilecektir. Her bir tesis, şikayetin telafi edilmesine yönelik olarak işyerindeki lokal temas noktası irtibat bilgilerini tüm çalışanların erişebileceği şekilde gösterecektir. Bu bilgiler iş akdi imzalanmadan önce temin edilecektir.

3.7.7                        Her türlü disiplin cezaları kayıt altına alacaktır.

1.7                            ÜCRETLENDİRME VE YAŞAM ÜCRETİ FARKININ DEĞERLENDİRİLMESİ

3.8.1                        Standart bir çalışma haftası için ödenen ücret ve yardımlar, asgari düzeyde, ulusal yasal standartları veya sektörün referans standartlarını (hangisi yüksekse) karşılar. Her halükarda ücretler daima temel ihtiyaçları karşılamaya yetmeli ve bir miktar keyfi/ihtiyari kullanılabilir gelir sağlamalıdır.

3.8.2                        İstihdam edilmeden önce tüm çalışanlara, yasal olarak verilen ücret ve sosyal yardımlar da dahil olmak üzere ulusal gerekliliklere uygun istihdam koşullarına ilişkin yazılı ve anlaşılır bilgi verilmelidir.

3.8.3                        Ücretler düzenli olarak (en geç aylık periyodlarda) ve derhal ödenecektir. Her ödeme yapıldığında ilgili ödeme dönemine ait ücretlerine ilişkin detaylar hususunda çalışanlara bilgi verilecektir.

3.8.4                        Ücretlerin istihdam veya eğitim süresi sonunda toplu ödenmek üzere alıkonulması yasaktır.

3.8.5                        Ödemesi ‘parça başına ücret’ şeklinde belirlenmiş işler (evde veya tesiste yapılmakta olan işler) için ücretlendirme, işverenin tesisinde saatlik bazda çalışıp aynı işi yapan bir işçinin aldığı ile benzer olacaktır. Böyle bir işçi olmaması halinde aynı faaliyet alanında ve ilgili bölgede bir başka tesisteki ücretlendirme Onaylı Belgelendirme Kurumu tarafından referans(benchmark) alınabilir.

3.8.6                        Disiplin cezası olarak ücretlerden kesinti yapılması yasaktır. Kanun veya toplu iş sözleşmesindeki hükümler kapsamında ve buralarda öngörüldüğü ölçüde olması şartı ile diğer kesintilere izin verilir.

3.8.7                        Fazla mesailer, kanun veya toplu iş sözleşmesinde tesis edilen prim oranından (hangisi daha yüksekse) ödenecektir. Prim oranı normal ücretin 1,25 katından daha düşük olmayacaktır. Yerel mevzuatların izin vermesi halinde fazla mesainin telafisi olarak eşdeğer serbest zaman da verilebilir.

3.8.8                        Çalışanlar ücretlerini doğrudan elden/banka hesabından veya çalışanlar için uygun başka bir şekilde alacaklardır.

Sertifikalı Kuruluşlar ilgili operasyonlara yönelik ‘Yaşam Ücretlerini’ hesaplayacaklardır. Ayrıca Yaşam Ücreti verilerini kendi ücretlendirme verileri ile mukayese edecek ve çalışanları için ‘Gelir Farklılığını’ hesaplayacaklardır.

1.8                            ÇALIŞMA SÜRESİ

3.9.1                        Çalışma saatleri ulusal kanunlara, toplu iş sözleşmelerine ve sektörün referans standartlarına (hangisi daha fazla koruma sağlıyorsa) uygun olacaktır.

3.9.2                        Her halükarda çalışanların düzenli olarak haftada 48 saatten fazla çalışması istenmeyecek olup, çalışanların her iş gününde dinlenme molasına hakkı olacak ve ortalama 7 günlük süreler için en az bir gün çalışanlara izni verilecektir.

3.9.3                        Fazla mesai gönüllülük esasına dayanacak olup haftada 12 saati geçmeyecek, düzenli olarak talep edilmeyecek ve mesleki/iş tehlikelerinin olma ihtimalinin önemli derecede yükselmesine sebep olmayacaktır.

1.9                            İSTİKRARSIZ İSTİHDAM SAĞLANMAYACAKTIR

3.10.1                   Yapılan iş mümkün olan ölçüde ulusal kanun ve uygulamalara istinaden tesis edilmiş muteber istihdam ilişkilerine dayanacaktır

.

3.10.2                   Beceri kazandırma ve düzenli istihdam sağlama amacı taşımayan Evden çalışma, yalnız işçilik içeren kontrat ve ya stajyerlik programları gibi ya da fason üretim gibi düzenlemeleri kullanmak yolu ile işveren, çalışanlara karşı olan çalışma veya sosyal güvenlik yasa ve yönetmeliklerinin belirlediği yükümlülüklerinden kaçınamaz, aynı zamanda işveren belirli süreli iş sözleşmelerini fazla miktarda kullanarak da bu yükümlülüklerinden kaçınamaz

1.10                       GÖÇMEN İŞÇİLER

3.11.1                   İşverenin tesislerinde çalışan yerel işçilerle eşit muamele gösterilecektir. Buna ücretler, sosyal güvenlik, eğitime erişim ve GOTS Sosyal Kriterlerinin diğer hükümleri dahildir.

3.11.2                   Göçmen işçilerin seyahat belgelerine erişimleri olacaktır.

3.11.3                   Yazılı iş sözleşmeleri, diğer standart gerekliliklerin yanı sıra istihdam şartları, süresi ve saatleri, kesintiler, sosyal yardımlar/yan ödemeler (izin ve sigorta gibi), barınma, yemek, ulaşım ve diğer ilgili hükümler hakkında, işçinin anlayacağı dildeki net bilgiler içerecektir.

3.11.4                   Yemek, barınma, ulaştırma veya başka hizmetlerin sağlanması halinde, bunlar piyasa fiyatının üzerinde olmayan fiyatlardan sağlanacaklardır.

1.11                       SOSYAL UYGUNLUK YÖNETİMİ

Sosyal kriterin karşılanabilmesi için firmaların sosyal sorumluluk hususunda bir politikası olacaktır. Sosyal kriterlerin uygulanmasını ve takip edilmesini şu şekilde destekleyeceklerdir:

3.12.1                   Bir kişiyi sosyal sorumluluk hususunda görevlendirmek,

Kendi tesislerinde sosyal kriterlerle uygunluğu takip etmek ve olası negatif etkileri de göz önünde tutarak gerekli iyileştirmeleri uygulamak,

hususunda çalışanları ilgili yerel dil(ler)de bilgilendirmek,

3.12.4                   Her bir çalışanın isim, yaş, çalışma saatleri ve ödenen ücretlerinin kayıtlarını tutmak,

3.12.5                   Sosyal kriterlerin uygulanma durumuna ve bunlara riayet edilmesine ilişkin olarak yönetimi geri bildirimde bulunabilecek bir sosyal sorumluluk temsilcisi atamaları için çalışanlara izin vermek,

3.12.6                   Toplu görüşmeler organize etmeleri ve yapmaları için çalışanlara zaman ve yer temin etmek,